• Motto

     

     

    Człowiek stworzył  monarchię i ustanowił republiki,

    gmina zaś zdaje się pochodzić wprost od Boga

     

    Alexis de Tocqueville

Jesteś tutaj: Home Blog Co warto wiedzieć o wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego?

Słowo wstępu

Witam na stronie internetowej, której powstanie jest wyrazem zainteresowań samorządem terytorialnym. Mam nadzieję, że będzie ona platformą wymiany wiedzy i doświadczeń jego miłośników a także próbą zarysowania innowacyjnych rozwiązań w funkcjonowaniu jst.
Zachęcam więc do podjęcia wyzwania.

Z wyrazami szacunku
Monika Turek

Smaller Default Larger

Co warto wiedzieć o wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego?

  • Drukuj

W moim odczuciu najważniejszym organem wybieranym bezpośrednio przez mieszkańców gmin, powiatów oraz województw są organy stanowiące, tj. rady gmin, rady powiatów oraz sejmiki województw. To one bowiem uchwalają to, co następnie zobowiązane wykonać są organy wykonawcze tj. wójt/burmistrz/prezydent, zarząd powiatu na czele ze starostą oraz zarząd województwa na czele z marszałkiem.

W związku ze zbliżającymi się wyborami samorządowymi (16 listopada 2014 r.) warto prześledzić zasady wyboru naszych reprezentantów:

  1. Można być radnym tylko jednego organu stanowiącego jst (tj. tylko radnym gminy lub tylko radnym powiatu lub tylko radnym województwa).
  2. Można kandydować tylko do jednego z tych organów, przy czym można kandydować jednocześnie na radnego i na wójta w tej samej lub innej gminie. W przypadku wyboru na radnego i na wójta mandat radnego wygasa z mocy prawa.
  3. Liczbę wybieranych radnych ustala wojewoda odrębnie dla każdej rady.
  4. Liczba ta uzależniona jest od liczby mieszkańców zamieszkałych na obszarze działania danej rady.
  5. Kadencja rady trwa 4 lata.
  6. Ważne, że kandydat np. na radnego gminy musi stale zamieszkiwać na obszarze gminy, w której kandyduje. Natomiast nie ma tego wymogu w odniesieniu do wójta.
  7. Niektórzy kandydaci na radnych mogą zostać radnymi automatycznie, bez głosowania. Obsadzenie mandatów bez głosowania definiuje Kodeks wyborczy: "Jeżeli w okręgu wyborczym w wyborach do rady zarejestrowana liczba kandydatów jest równa liczbie radnych wybieranych w danym okręgu wyborczym lub od niej mniejsza, głosowania nie przeprowadza się, a za wybranych na radnych terytorialna komisja wyborcza uznaje zarejestrowanych kandydatów, a odpowiednio pozostałe mandaty pozostają nieobsadzone".
  8. Jeżeli wygaśnie mandat radnego lub nie będzie on obsadzony, wojewoda zarządza wybory uzupełniające (dot. gmin niebędących miastem na prawach powiatu). W przypadku wygaśnięcia mandatu radnego w mieście na prawach powiatu, w powiecie lub w województwie, wolne miejsce zajmuje kandydat z tej samej listy, który w wyborach uzyskał kolejno największą liczbę głosów. Jeżeli taka "zamiana" nie jest możliwa, a skład rady zmniejszy się o więcej niż o 2/5, rada zostaje rozwiązana z mocy prawa i przeprowadza się nowe wybory.
  9. Gdy w wyniku wyborów uzupełniających mandat nadal pozostaje nieobsadzony, dokonuje się powtórki wyborów. Jeżeli i te nie przyniosą zamierzonych rezultatów, mandat pozostaje nieobsadzony do końca kadencji.